“Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương…” là những câu nói về ẩm thực truyền thống Việt Nam. Nếu bình chọn món ăn tiêu biểu cho nền văn hóa ẩm thực Việt Nam, có lẽ sẽ không ít người nghĩ tới món canh rau muống ăn kèm với cà dầm tương. Đó không hẳn là do sự ảnh hưởng của câu ca dao “Anh đi anh nhớ quê nhà/Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương” mà còn bởi chính món ăn này đã thẩm thấu vào tâm hồn người Việt, một nét quê dân dã mà không nơi nào trên thế giới có được. Tìm hiểu chi tiết cùng taghusa.com nhé!
Nét đặc trưng trong ẩm thực Việt Nam
Việt Nam là một nước nông nghiệp thuộc về xứ nóng, vùng nhiệt đới gió mùa. Ngoài ra, lãnh thổ Việt Nam được chia ra ba miền rõ rệt là Bắc, Trung, Nam, cùng với đó là 54 dân tộc anh em. Chính các đặc điểm về địa lý, văn hóa, dân tộc, khí hậu đã quy định những đặc điểm riêng của ẩm thực từng vùng – miền.
Mỗi miền có một nét, khẩu vị đặc trưng. Điều đó góp phần làm ẩm thực Việt Nam phong phú, đa dạng. Đây là một văn hóa ăn uống sử dụng rất nhiều loại rau (luộc, xào, làm dưa, ăn sống); nhiều loại nước canh đặc biệt là canh chua, trong khi đó số lượng các món ăn có dinh dưỡng từ động vật thường ít hơn. Những loại thịt được dùng phổ biến nhất là thịt lợn, bò, gà, ngan, vịt, các loại tôm, cá, cua, ốc, hến, trai, sò,…
Những món ăn chế biến từ những loại thịt ít thông dụng hơn như thịt chó, thịt dê, thịt rùa, thịt rắn, thịt ba ba,… thường không phải là nguồn thịt chính, nhiều khi được coi là đặc sản và chỉ được sử dụng trong một dịp liên hoan, tiệc nào đó với rượu uống kèm. Người Việt cũng có một số món ăn chay theo đạo Phật được chế biến từ các loại thực vật, không có nguồn thực phẩm từ động vật. Tuy nhiên, trong cộng đồng thì lại có rất ít người ăn chay trường, chỉ có các sư thầy trong các chùa hoặc người bị bệnh nặng buộc phải ăn kiêng.
Rau muống và cà là 2 món ăn đặc trưng của vùng quê Việt
Chợt nghĩ, chắc không ở đâu trên thế giới có rau muống như Việt Nam. Rau muống là một trong những thứ rau dễ trồng nhất ở xứ Việt. Loại cây này sinh sôi nảy nở nhanh chóng trên mặt ao, mặt ruộng mà chẳng cần chăm bẵm. Sức sống bền bỉ, mạnh mẽ của nó khiến người ta liên tưởng tới chính con người nơi đây.
Cà pháo cũng là loại thực phẩm gắn liền với lịch sử đất nước. Cà xuất hiện từ rất sớm, thúng cà nuôi Gióng lớn đánh giặc Ân. Không phải ngẫu nhiên mà Gióng ăn cơm với cà chứ không phải là món khác. Cà là thực phẩm thường xuyên, dường như không thể thiếu trong bữa ăn truyền thống. Ở trong mỗi gia đình Việt xưa, chum cà là hình ảnh quen thuộc và phổ biến nhất. Muốn đánh giá xem một người con gái có đảm hay không, các bà mẹ chồng tương lai thường “vô tình hay hữu ý” mà xem chum cà hay dưa muối.
Nhiều Việt kiều ở nước ngoài tâm sự, một trong những thứ khiến họ nhớ Việt Nam là món rau muống với cà. Nếu như thèm phở hay cơm, ở nước ngoài người ta vẫn có thể chế biến được, nhưng rau muống với cà thì không thể, vì thế nỗi nhớ càng thêm khắc khoải.
Món ăn truyền thống của người dân Việt
Rau muống xanh non, cuộng nhỏ mềm mà luộc lấy nước thì tuyệt. Nhất là luộc bằng nước mưa, canh sẽ có màu xanh đẹp mắt và vị ngọt tự nhiên. Luộc rau muống khéo là không để cho rau ngả màu, rau phải xanh khi gắp ra đĩa. Rau muống chứa nhiều vitamin A, vì thế nếu luộc rau mà đạy vung nồi thì rau sẽ ngả màu không đẹp. Rau luộc vừa chín tới, không hăng mà vẫn giòn mới đúng tiêu chuẩn. Canh rau luộc mà được vắt thêm ít nước cốt chanh hoặc dầm với sấu chua sẽ là cực phẩm cho ngày hè xứ nhiệt đới.
Người Việt truyền thống lấy cà pháo quả trắng vỏ mỏng rửa sạch; ướp muối trong cả chum hay vại lớn để ăn dần. Khi muốn chế biến món cà dầm tương, các bà các mẹ thường cho một ít mỡ vào chảo rồi phi tỏi lên cho thơm nức mũi. Khi mùi hương của tỏi phi đã bay ra khắp chòm xóm thì đó mới là lúc cho tương vào.
Tương bần là ngon nhất. Tương bần ngọt thơm đưa lại cảm giác êm dịu cho vị giác. Sau khi cho tương vào chảo, điều quan trọng nhất là phải nêm nếm gia vị cho vừa ăn. Một chút đường, thêm vài lát ớt đỏ đẹp mắt là được. Dầm cà vào nước sốt tương hấp dẫn đó cho ngấm; ăn cùng với canh rau muống là sự kết hợp tuyệt hảo. Cà ăn ngậy và giòn, bùi mà vẫn dai; chua mặn vừa đủ lại ngọt ngọt vị tương, thoang thoảng hương tỏi phi hấp dẫn.